برچسب: اصول مهندسی سدسازي

اصول مهندسی سدسازي سدهاي خاکی و راهکارهاي بهسازي آنها

سدهاي خاکی:
سدهاي خاکی مصالحشان را از همان منطقه احداث و یا نواحی نزدیک تأمین می کنند ، و اصولاً داراي هسته رسی می باشند .
رس بر اثر تماس با آب مانع نفوذ و انتقال آب و رطوبت می گردد و مانند نوعی عایق رطوبتی عمل می کند . اگر عمده مصالح
تشکیل دهنده سد خاکی یکسان باشند ، سد را همگن می گویند و در غیر اینصورت ناهمگن. اگر کل سد خاکی از رس باشد سد
خاکی همگن است ، اما اگر هسته مرکزي سد رس باشد و دور هسته مرکزي را با سنگهاي دانه درشت پر کرده باشند ، سد غیر
همگن محسوب می شود. از نظر تحلیل و آنالیز این نوع سدها بسیار حساس می باشند و در عین حال از نظر اجرا و پیاده سازي
ساده تر می باشند.اجراي این سد در رودخانه هاي عریض ساده تر است. مصالح این سد اعم از ریز دانه و درشت دانه بایستی در
دسترس باشد. این سدها براي زمینهایی نامناسب از نظر مقاومت مناسب ترین نوع سد می باشند

چکیده
خاكهاي ریز دانه خاصی در طبیعت وجود دارد که به محض تماس یافتن با آب ،به سرعت شسته میشود. این خاكهاکه معمولا
از نوع رس هستند، در صورت قرار گرفتن در معرض جریان آب حتی اگر سرعت جریان کم باشد به سهولت شسته میشوند و
فرسایش مییابند. بالابودن درصد یون سدیم در آب منفذي از خصوصیات عمده این خاکهاست. خاكهاي مذکور به خاكهاي واگرا
مرسومند. این پدیده را با توجه به خصوصیات خاكهاي رسی میتوان توجیه کرد؛ بین ذرات خاكهاي رسی نیروهاي دافعه وجاذبه
وجوددارد. نیروهاي جاذبه عمدتاً از نوع نیروهاي واندروالسی هستند و نیروهاي دافعه از وجود لایه دوگانه در اطراف ذرات کانیهاي
رسی ناشی میشوند. در خاكهاي واگرا بر اثر مجاورت با آب نیروي جاذبه بین ذرات از بین میرود و در نتیجه ذرات کلوئیدي
خاك به سهولت از یکدیگر دور شده و با نیروي کمی که میتواند ناشی از حرکت بسیار آرام آب باشد به حرکت در میآیند در
صورتی که در خاكهاي رسی غیر واگرا نحوه فرسایش به گونهاي دیگر است. در این خاكها براثر تماس خاك با آب نیروي جاذبه
بین ذرات از بین نمیرود و براي فرسایش وشسته شدن آنها لازم است سرعت جریان آب بقدرکافی زیاد باشد. با بررسی راههاي
تشخیص خاكهاي واگرا و ملاحظات طراحی، روشهاي بهبود و اصلاح خاك و مقابله با مشکلات ناشی از آن از جمله استفاده از
فیلترهاي مانع فرسایش براي هستههاي واگرا و آمادهسازي پی خصوصا در محلهاي بحرانی و تماسی و در نهایت با بررسی نقش
پدیده واگرایی در فرسایش درونی و مکانیزم وقوع آن و میزان مشارکت آن در شکست هیدرولیکی سدهاي خاکی به بهسازي پی
در سدهاي خاکی می پردازیم
اهداف سد سازي آبیاري زمین هاي مزروعی-تامین آب آشامیدنی-تولید برق آبی-کنترل سیلابها- پرورش ماهی- تفرجگاه-
حفاظت خاك و…
-۱سدهاي بتنی که به صورت وزنی ویا قوسی هستند
-۲سدهاي خاکی و سنگریزه اي(خاکی؛ سنگریزه اي ویا مخلوطی)
مشخصه هاي اقتصادي –هیدرولوژي-پی مناسب-در دسترس بودن مصالح-سرریز مناسب سد-امکان نشت آب از مخزن سد-نحوه
انحراف آب- ارزش زمین سد-مدت ساخت-حجم دریاچه یا مخزن-شیب بستر-شکل دره سد-مسیر انتقال آب
کلیدواژهها: خاكهاي واگرا، خاكهاي رسی، بهبود و اصلاح خاك، بهسازي پی ،روانگرایی
 اجراي مصالح آب بند قیري
 اجراي بتن ریزي
 برنامه زمان بندي اجرایی(رعایت توالی و تقدم اجرایی)
شامل : ضخامت قابل قبول لایه- هسته نفوذ ناپذیر و سنگریزه اي یا خاکریزي- تعداد گذر هاي مورد نیاز توسط تجهیزات متراکم
کننده- میزان رطوبت بهینه براي متراکم کردن هسته نفوذ ناپذیر یا خاکریزي- کیفیت سنگریز- شرایط آب و هوایی فصلی- تأثیر
تشکیلات زمین شناسی محلی روي پی ها- توپوگرافی و نوع عکس هوایی محل سد- پلان انحراف رودخانه- اجراي دیوار آببند-
تاسیسات یا اجراي مجاري تخلیه تحتانی، آبگیرها- اتمام رویه ها همزمان با اجرا و بالا رفتن سد- اجراي لایه نفوذ ناپذیر در رویه
بالادست سد- زمان مسدود کردن تونل انحراف درهنگام آبگیري- تزریق کردن پی ها
هدف از تزریق
 تقویت پی در زیر سازه ها جهت جلوگیري از حرکت و جابجائی هاي اضافی.
 به منظور دستیابی به یک سیستم آب بند در زیر یا اطراف یک سازه .
 تراکم تشکیلات خاکی پی سازه ها جهت افزایش مقاومت برشی آنها .
 براي مهار فشار برخاست بر سازه
 پر نمودن فضاهاي خالی و جلوگیري از نشست بیش از اندازه تشکیلات
روشهاي تزریق
 تزریق با فشار متوسط بدون خراب کردن پی یا تزریق نفوذي Grouting Penetration
 تزریق با فشار زیاد با شکستن بیشتر شکافها یا تزریق جابجائی Grouting Displacement
 تزریق تراکمی و تحکیمی Grouting Consolidation
Soil Mixing خاك اختلاط 
 تزریق با فشار Grouting Jet
 میزان تولیدي کارگاه مصالح سنگی
 سدهاي سنگی با رویه نفوذ ناپذیر
 حفاري روباز براي سدهاي مخزنی-خاکی
 برنامهریزي براي گودبرداري وحفاري